Chống phá giá và cách tính thuế

Năm 2012, Mỹ nhập khẩu 3.4 tỷ đô tôm từ các nước Á châu chủ yếu xuất xứ từ 7 nước theo thứ tự giảm dần: Thái 1.1 tỷ đô, Nam Dương 634 triệu đô, Ấn Độ 551 triệu, Equador 500 triệu, Việt Nam 426 triệu, Mã Lai 142 triệu và TQ 102 triệu đô.

Các nước xuất khẩu tôm vào thị trường Mỹ đã được tính thuế bổ sung - thuế chống trợ cấp hay còn gọi là thuế chống phá giá. Thuế suất lần lượt là Mã Lai 10.8-54.5%, TQ 18.2%, Equador 10.1-13.5%, Ấn Độ 5.54-6.16% và Việt Nam 1.15%-7.88%. Tại sao Thái và Nam Dương là 2 nước xuất nhiều tôm sang Mỹ lại không phải chịu thuế này. Sao lại mỗi nước có mức thuế suất khác nhau. Cơ sở nào để tính thuế hay đó là sự tùy tiện nào của sở thuế Liên bang.
(Nguồn: Reuters)

Thương mại từ cổ chí kim đều mua hàng hóa ở nơi có giá rẻ chuyên chở đến bán tại nơi có giá cao hơn. Còn mang hàng từ nơi đắt đến bán tại nơi rẻ hơn rõ ràng là có hoặc gian lận thương mại chiếm đoạt thị trường hoặc là có trợ cấp của chính quyền, thông thường trợ giá bằng cách giảm thu ngân sách. Xin lấy trường hợp VN làm thí dụ.

Theo nguyên lý đó, nhà buôn chỉ tiến hành thương vụ khi giá bán lẻ bên Mỹ ít nhất phải bằng giá bán lẻ tại VN cộng với chi phí vận chuyển, bảo quản và bảo hiểm vượt đại dương. Giá sẽ được xây dựng theo sơ đồ sau:

Quy luật thương mại: Giá nơi mua bao giờ cũng thấp hơn giá tại nơi bán

Trên thực tế thì giá bán lẻ bên Mỹ dường như rẻ hơn tại VN. Cụ thể là $4-5 mỗi pound so với 300 ngàn đồng 1 kg tại VN. Cơ cấu giá trên thực tế trở thành:

Thực tế: Hàng hóa đi từ nơi giá cao hơn đến nơi có giá thấp hơn

Theo sơ đồ trên rõ ràng là có sự trợ giá ở đâu đó trong chuỗi giá trị, bằng một hình thức kín đáo nào đó.

Để duy trì nguyên tắc hợp lý của thương mại nghĩa là mua từ nơi rẻ hơn bán cho nơi đắt hơn, bộ Thương mại Mỹ phải bổ sung một sắc thuế. Thuế này được tính toán sao cho giá nhập khẩu vào Mỹ (giá USIP) phải cao hơn, hoặc ít ra phải bằng với giá bán buôn tại VN (giá FDP). Nguyên tắc này được gọi là Nguyên tắc Zero, được thể hiện bằng sơ đồ giá sau:

Nguyên tắc zero để tính thuế chống phá giá

Thí dụ khác, giá tôm cùng loại ở Thái chỉ khoảng 200 bath tương đương 132 ngàn đồng mỗi kg (giá này chưa bằng một nửa giá tại VN, 1 bath ăn 660 đồng theo tỷ giá yết tại vietcombank). Đó là lý do tôm Thái không bị đánh thuế trợ cấp.

Giá tôm tại Thái thời gian gần đây

Giá tôm yết tại Ecuador $15.95 mỗi pound nên chịu thuế suất cao gấp 3 lần so với VN.

Salvatore Anastasi , owner of the Ninth Street Market purveyor, holds extra jumbo shrimp from Ecuador, selling for $15.95 a pound.

Tại Trung Quốc giá tôm tại Hàng Châu 35 RMB Yuan mỗi kg so với $5 mỗi pound tại Boston.

Những thí dụ trên cho thấy những xuất xứ của hàng hóa chịu thuế chống phá giá chẳng oan chút nào.

Dấu hiệu nhận biết hàng hóa nào vào Mỹ sẽ bị đánh thuế chống phá giá nếu giá bán lẻ tại nơi xuất xứ của nó có giá đắt hơn giá bán lẻ tại Mỹ.

Xem thêm:
- Phương pháp thu mua và xuất khẩu gạo
- Giải pháp cứu dự án bauxyt khỏi lỗ
- Làm thế nào để chuyển ngoại tệ ra nước ngoài
- Phá giá để hỗ trợ xuất khẩu, lợi cho ai
- Khái niệm bị hiểu lầm 2: Xuất siêu thì tốt, nhập siêu thì xấu

Tham khảo:
- Hiệp định về Chống bán phá giá (căn bản dựa theo Thỏa hiệp Mậu dịch và Thuế quan GATT 1994) http://www.mof.gov.vn/portal/pls/portal/SHARED_APP.UTILS.print_preview?p_page_url=http%3A%2F%2Fwww.mof.gov.vn%2Fportal%2Fpage%2Fportal%2Fmof_vn%2F1371593%2Ftct&p_itemid=45972718&p_siteid=33&p_persid=0&p_language=vi