Khái niệm bị hiểu lầm 2: Xuất siêu thì tốt, nhập siêu thì xấu

Trước đây, hồi thập niên '80 của thế kỷ trước, có thành ngữ "Bao giờ cho đến ngày xưa", như là một mơ ước đến đời sống mới cách đó vài năm. "Ngày xưa" để ám chỉ thời kỳ trước đó 10 năm, thời kỳ sống nhờ vào nhập khẩu từ các nước anh em XHCN, chủ yếu từ Trung Cộng.  Từ cây kim, sợi chỉ cũng từ nước Cộng hòa Nhân dân Trung hoa XHCN anh em.

Bài trước: Những khái niệm bị hiểu lầm: 1 tăng trưởng GDP

Báo chí ta thường nói đến nhập siêu như là một bất lợi và xuất siêu như là một thành tích đáng tự hào. Thực tế đời sống đa số quần chúng lại không phải như vậy, mà có thể ngược lại.

Sự sung túc của mọi tầng lớp nhân dân được thể hiện bằng chi tiêu của họ. Thông thường, những gì "thừa" thì được xuất khẩu và nhập khẩu những hàng hóa thiếu hoặc chưa sản xuất được hoặc vì giá trong nước cao hơn giá nhập khẩu.

Xuất khẩu là bán hàng hóa trong nước thu được ngoại tệ để tiết kiệm. Còn nhập khẩu là ta bỏ ngoại tệ ra để mua hàng hóa về tiêu thụ trong nước.

Để thúc đẩy tăng trưởng các nhà nước đều thống nhất dùng các biện pháp sau:
1. hoặc tăng thuế hay thu NSNN
2. hoặc tăng mức đầu tư
3. hoặc tăng tiêu dùng
4. hoặc tăng xuất khẩu
hoặc kết hợp các biện pháp trên

Nhà nước Việt Nam chủ trương tăng trưởng bằng tổng hợp các biện pháp (1), (2) và (4). Cụ thể là

- Thuế năm sau tăng hơn năm trước, bình quân tăng trưởng thu NSNN khoảng 20%

Tăng trưởng thu ngân sách so với tăng trưởng GDP

- Cố gắng đầu tư bằng mọi giá thí dụ khuyến khích đầu tư BĐS trong những năm qua; bóc đường nhựa làm đường bê tông xi măng hiện nay

Tăng trưởng đầu tư so với tăng trưởng GDP

- Giảm nhập siêu và tiến tới xuất siêu

Giảm nhập siêu, lần đầu tiên xuất siêu 2012

Trong 4 động lực tăng trưởng, có 3 yếu tố tăng nhanh hơn sự tăng trưởng GDP chung. Tất yếu, yếu tố tiêu dùng của toàn dân phải giảm xuống tương ứng.

Đời sống sút kém cùng với thành tích phát triển kinh tế

Đời sống của nhân dân thường đi ngược lại với lợi ích của Nhà nước. Những năm nào nhập siêu càng nhiều thì năm ấy đời sống dân ta càng sung túc.