Chế độ bình ổn giá xăng dầu

Viết tặng thành viên Phong Ky

Việt nam mỗi năm khai thác được 20 triệu tấn dầu, đem lại cho ngân sách 85 ngàn tỷ đồng (chiếm 10% tổng thu ngân sách) theo cơ sở giá dầu $100 mỗi thùng. Vị chi mỗi thùng dầu đem lại cho ngân sách nhà nước $30, $70 còn lại là chi phí sản xuất và lãi của hãng dầu.

5 tháng qua, giá dầu trên thị trường thế giới sụt mất trên $30 mỗi thùng dầu. Với giá dầu hiện tại, việc khai thác dầu không đem lại khoản thu nào cho ngân sách. Nếu không kiểm toán chi phí của các hãng khai thác dầu, xem như nhà nước sẽ mất khoản thu ngân sách từ dầu.

Giá dầu từ đầu năm 2014

Tuy tiêu thụ xăng dầu trong nước có giảm trong vài năm gần đây, năm 2014 cả nước tiêu thụ khoảng 20 triệu tấn xăng dầu (1). Mỗi tấn xăng dầu bán ra mang lại 7.5 triệu đồng tiền thuế cho ngân sách (2). Tổng cộng người tiêu thụ xăng dầu đóng góp gần gấp 2 lần tiền thuế thu được từ các nhà khai thác dầu thô.

Mặc dù không có cạnh tranh trong thị trường xăng dầu trong nước, giá xăng dầu thế giới giảm đã gây lên áp lực giảm giá xăng dầu trong nước. Việc giảm giá xăng dầu đã đem lại hiệu quả tiêu cực cho kinh tế. Chỉ số giá tiêu dùng CPI vài tháng gần đây tăng chậm, có nơi giảm, đe dọa giảm phát nền kinh tế.

Đứng trên quan điểm biện chứng, Nhà nước cần tăng thuế nhập khẩu xăng dầu sẽ đáp ứng đồng thời 3 tác dụng:

- Ngăn chặn đà giảm giá xăng dầu
- Bình ổn giá thị trường trong nước
- Tăng thu ngân sách bù vào khoản thất thu từ khai thác dầu thô(3).

Dự báo: giá xăng dầu trong thời gian tới không thể giảm mà chỉ có tăng. Giá bán lẻ hiện tại sẽ là giá sàn. Sẽ tăng thuế suất nhập khẩu để chống lại xu hướng giảm giá xăng dầu.

Chú giải:

(1)Theo báo cáo tin cậy của quan chức Petrolimex, 9 tháng đầu năm tiêu thụ 7.2 triệu tấn. Tính cả năm sẽ là 9.6 triệu tấn.

Trong khi Petrolimex chiếm 48% thị phần. Tính toàn quốc tiêu thụ 20 triệu tấn xăng dầu

(2) Với mức thuế suất nhập khẩu hiện hành 18%, mức giá bình quân ổn định trong thời gian dài (tạm tính) 24,250 đồng. thuế và phí chiếm 32% giá bán. Nhiều nhà kinh tế chấp nhận con số tính toán 7,500 đồng thuế cho mỗi lít.

Giá xăng của 5 tháng gần đây

(3) Trường hợp giá nhập CIF giảm còn 10,500 đồng/lít, để "bình ổn" mức giá bán hiện tại 20,250 đồng/lít, cần áp thuế suất nhập khẩu 40%. Khi đó thuế và phí chiếm 43% giá bán hay 8,700 đ/lít.

 

Bán lẻ xăng dầu đóng góp thêm (nghĩa là nhiều hơn so với dự toán) cho ngân sách số tiền là:
1.2 triệu đồng * 20 triệu tấn = 24 ngàn tỷ đồng