Theo tường trình tại bộ đôi biên phòng 2 tỉnh Khánh Hòa và Bình Thuận, tàu đánh cá mang số hiệu BTh-98379-TS do ông Nguyễn Thành Lương (huyện đảo Phú Quý, Bình Thuận) làm thuyền trưởng bị hỏng máy vào lúc 7 giờ sáng ngày 7 tháng Giêng trôi dạt tự do trên biển. Đến 8 giờ tàu cá bị một tàu "lạ" đâm chìm. Nửa giờ sau chiếc thương thuyền Đức mang tên Main Trader treo cờ Liberia, bị nghi là thủ phạm vừa đâm chìm tàu cá đã quay lại cứu toàn bộ thủy thủ đoàn. Tàu BTh-98379-TS đã đâm đơn kiện tàu Main Trader đòi bồi thường thiệt hại.
Ngược lại báo chí Đức lại nói rằng tàu Main Trader đã làm ơn mắc oán. Do phía tàu Đức không nhận là họ đã gây ra tai nạn nên cần phải tiến hành điều tra, tìm chứng cứ cụ thể thuyết phục.
Trước hết xem xét phí tổn của các bên liên quan:
1. Phía tàu cá: mất tàu và sản phẩm đánh bắt, theo đánh giá của chủ tàu khoảng 3 tỷ đồng
2. Phía tàu Main Trader: mất không ít hơn 10 giờ hải hành và những chi phí pháp lý (nếu nguyên đơn theo đuổi vụ kiện đến cùng)
3. Phía cứu hộ Việt Nam: chi phí cứu hộ
Rõ ràng, việc theo đuổi kiện tụng nếu có thắng cũng không được bao nhiêu, nhưng nếu thua, phần thiệt thòi không chỉ là ông chủ tàu.
Không hiểu nguyên đơn - chủ tàu cá bị chìm căn cứ vào đâu để xác định tàu Đức là thủ phạm, nhưng chứng cứ để xác định có phải tàu Main Trader có gây ra tai nạn hay không thì rất dễ, đó là hành trình của con tàu ấy tức là tọa độ của nó tương ứng với thời gian thực. Thông số này xác định không khó:
1. Xem nhật ký hải hành của tàu Main Trader. Mặc dù uy tín của người Đức, không loại trừ tàu Đức cạo sửa hồ sơ. Tuy nhiên, việc cạo sửa nhật ký hải hành khó có khả năng hợp lý vì hải trình của tàu buôn là liên tục, rõ ràng và không gián đoạn. Nếu không đủ khả năng điều tra việc này xin chuyển sang bước 2,
2. Xem dữ liệu từ vệ tinh theo dõi các phương tiện trên Biển Đông của Hải quân Việt Nam, nếu HQVN không có dữ liệu này nói lên HQVN không đủ khả năng kiểm soát Biển Đông, xin tiếp tục với bước 3,
3. Thông qua tình hữu nghị, xem dữ liệu từ vệ tinh theo dõi các phương tiện trên biển Nam Hải (tức Biển Đông) của Hải quân Giải phóng quân TQ. Nếu thủ phạm đâm chìm tàu cá là "tàu lạ" theo cách hiểu lâu nay thì nhiều khả năng phía Hải quân bạn sẽ không cung cấp hoặc cung cấp dữ liệu không đáng tin cậy. Không thu được gì ở bước này, ta xem xét khả năng thứ 4,
4. Tìm dữ liệu của Hải quân Mỹ. Có 2 khả năng :
4.1. Mỹ che dấu cho thương thuyền của Đức với tư cách là một nước đồng minh, tuy nhiên khả năng này ít xảy ra do giá trị của thương thuyền Main Trader quá nhỏ so với quan hệ Mỹ - Đức.
4.2. Giống như bước 3, vì quyền lợi thương mại Mỹ - Trung, có khả năng Mỹ sẽ không cung cấp cho ta theo yêu cầu của phía TQ nếu "tàu lạ" như thông lệ lại mang quốc tịch TQ.
Việc xác định thông số hải hành của tàu Main Trader sẽ khó như mò kim đáy biển. Quả là ở Biển Đông, Việt Nam ta lâm vào thế "tứ bề thọ địch".
Bổ sung (6:30 ngày 15/1/2012)
Ghi chú: Tàu của Đức, không phải của Liberia. Theo Tập quán hàng hải người ta hay thuê cờ Panama hay Liberia để treo cho rẻ tiền.
Nguồn tham khảo
Báo Tuổi trẻ: 15 ngư dân "tố" ngược tàu cứu nạn
