Đừng để những tai nạn trở thành lãng xẹt

Gần đây liên tiếp những tai nạn dẫn đến chết người hoặc bị thương trầm trọng. Xin đơn cử mấy trường hợp sau: Cửa cuốn đóng mở bằng điện đè chết bé 4 tuổi, nổ sập nhà do rò rỉ ga bếp, chết do điện giật trong khi đang thi công đường dây tải điện và bị điện giật do kiểm tra xe bị rò điện.

Báo chí rùm beng, các forum bàn tán rôm rả, các kết luận đều cho là do bất cẩn và rồi đâu lại vào đấy mà hoàn toàn không có sự phân tích kỹ lưỡng nguyên nhân gây ra tai nạn để có biện pháp phòng ngừa và chế tài cho người vi phạm.

Vụ cửa cuốn đè chết bé 4 tuổi, thủ phạm và nạn nhân cùng trong một gia đình. Nếu thủ phạm là người ngoài hẳn đã bị truy tố với tội danh Thiếu trách nhiệm gây hậu quả chết người. Sự bất bình đẳng này là nguyên nhân không ngăn ngừa được những sai lầm tương tự. Người ta lý luận rằng thủ phạm đã mất mát to lớn xem như đó là sự trừng phạt của lương tâm rồi nên không cần phải chế tài của luật pháp nữa. Theo quan điểm luật pháp thì không phải như vậy, thủ phạm phải bị kết án nhưng cho hưởng án treo vì nhân đạo.

Vụ nổ sáng nay tại khu nhà ở Đại học Bách khoa Hà Nội làm thiệt mạng 2 em bé đang độ tuổi đi học và làm phỏng nặng 2 người lớn. Tai nạn xảy ra do sự không hiểu biết - ga nấu bếp là một chất nổ. Sở dĩ các hãng điều chế ga bắt buộc phải pha mùi vào khí hóa lỏng (gọi tắt là ga) thương phẩm để cho người tiêu dùng nhận biết sự hiện diện của chất nổ này trong phòng kín. Khi xảy ra rò rỉ khí ga, việc đầu tiên là mở thông thoáng các cửa có thể mở được và sơ tán khẩn cấp cho khi nồng độ khí ga trong không khí trong phòng giảm đến an toàn, lưu ý tránh sự xuất hiện của tia lửa hay lửa ngọn. Và buổi sáng định mệnh hôm nay, điều kiêng kỵ đã xảy ra - bật lửa để kiểm tra có phải ga hay khí gì khác.

Ông tài xế ở Đà Nẵng bị thương do không tuân thủ quy trình làm việc. Khi điều khiển nâng thùng tự đổ, ông đã để thùng xe bằng thép chạm vào đường dây trung thế, điện theo xe truyền xuống đất gây cháy tại điểm tiếp đất là bánh xe. Thay vì điều khiển hạ thùng xe xuống rồi mới được rời khỏi xe, ông đã giữ nguyên tư thế chạm dây điện rồi vội vã xuống xe để bị điện giật gây phỏng nặng.

Vụ tai nạn dẫn đến chết người trong khi thi công đường dây điện do làm sai quy phạm thi công, có lỗi từ chủ đầu tư cho đến nhà thầu và kỹ sư chỉ huy thi công. Kỹ sư chỉ huy công trường phải biết vùng ảnh hưởng của điện trường cao thế để có biện pháp thi công cụ thể. Nhưng theo lời kể của người trong cuộc, tại công trường không có kỹ sư. Nếu không có kỹ sư, nhà thầu không đủ năng lực kỹ thuật thi công và bảo đảm an toàn. Trong những vụ án như thế này, người ta hay nói đến người công nhân bị thiệt mạng là công nhân tự do nên không có bảo hiểm. Ô hay, chế độ ta theo tư tưởng lý luận của giai cấp công nhân mà mỗi khi công nhân chết lại rũ sạch trách nhiệm thế này thì làm sao bảo đảm giai cấp công nhân hoàn thành sứ mệnh lật đổ chủ nghĩa tư bản được.

Người may mắn trong vụ chìm nhà hàng Dìn Ký?

Xin chia buồn và cầu mong hương hồn của 16 nạn nhân siêu thoát.

Vụ chìm nhà hàng Dìn Ký tạm thời quy lỗi thuộc về mấy người: Tài công (không bằng) và quản lý nhà hàng. Ngoài ra còn đề cập đến những kẻ liên đới xa lắc đó là chính quyền địa phương. Do việc quy lỗi cho chính quyền địa phương là một việc làm rất vu vơ, nên đối tượng này không bàn tiếp ở đây.

Nhà hàng nổi Dìn Ký vốn là một chiếc ghe - loại đáy nhọn - chức năng đi đường dài, được cải tạo cơi nới làm nhà hàng. Theo thông tin báo đăng thân ghe rộng 4.6m - được hiểu là chỗ rộng nhất của ghe. Phần nhà hàng 2 tầng, mỗi tầng có trang tí ốp trần, chiều cao mỗi tầng 3m, sàn tầng trệt cách mớn nước 2m. Vị chi từ mặt nước đến nóc tầng trên có chiều cao 8m, với chiều cao xem như gấp đôi chiều ngang, nhà hàng - ghe này lật là một tương lai chắc chắn.

Chiều cao gấp đôi chiều ngang, đáy rỗng

Ta lần lượt xét từng người liên đới tới chiếc ghe - nhà hàng định mệnh này.

Anh tài công, theo giới thiệu của ông chủ Dìn Ký là "dù không có bằng lái nhưng là một lái tàu giỏi, có nhiều kinh nghiệm", suy rộng ra anh này mà có bằng lái thì không có chỗ cho Phạm Tuân. Dám ôm vô lăng khi chưa có bằng, phạm pháp mười mươi rồi, không oan.

Theo bản tin của VTC đã loan, ngoài tài công còn có 2 anh với chức danh 1. quản lý nhà hàng và 2. quản lý tàu du lịch, tạm gọi anh thứ hai này là trưởng tàu (ghe). Chưa có dịp tìm hiểu kỹ, người viết tạm hiểu anh trưởng tàu không kiểm soát quá tải, không bắt buộc khách mặc áo phao trong khi ăn tiệc, tức là không làm tròn trách nhiệm của một anh chủ đò. Còn lại anh quản lý nhà hàng vi phạm điều gì, người viết không nghĩ ra.

Tuy không bị khởi tố, nhưng liên quan tới cái nhà hàng nổi này là một người rất quan trọng mà báo chí tránh né nhắc tới, đó là ông chủ Dìn Ký. Ông chủ Dìn Ký liên quan gì? Quả là câu hỏi ngớ ngẩn, câu hỏi mà bản thân câu hỏi đã là câu trả lời: ông chủ.

Là chủ hệ thống nhà hàng Dìn Ký, chủ hệ thống Dìn Ký Bình Dương, lẽ dĩ nhiên ông phải là ông chủ của nhà hàng nổi cùng tên Dìn Ký. Là chủ một nhà hàng nổi - phương tiện kinh doanh có lãi, ông có những mối liên hệ về lợi ích như sau:

1. Là người đề ra ý tưởng hay ít ra là người chấp thuận ý tưởng cơi nới một con đò ọp ẹp thành một nhà hàng sang trọng. Một nhà hàng giống như vậy của chủ nhân khác sẽ được dư luận cho là "Chôm ý tưởng của Dìn Ký",
2. Ông là chủ sở hữu, là người có quyền định đoạt việc tuyển dụng và khai thác nhân sự phục vụ nhà hàng,
3. Ông là người nắm trọn vẹn lợi nhuận phát sinh từ nhà hàng nổi, không chia sẻ với ai,

Theo quan hệ giữa quyền lợi và nghĩa vụ được pháp luật hiện hành bảo hộ, ông chủ nhà hàng nổi Dìn Ký phải chịu những trách nhiệm sau:

1. Là người khai sinh, ông phải có trách nhiệm khai tử nó,
2. Nhân viên phục vụ nhà hàng không tuân lệnh ông, sẽ bị sa thải. Họ không có con đường nào khác phó thác cho sự may mắn và luôn luôn cảnh giác đề phòng với con đò ọp ẹp. Bằng chứng là khi tai nạn xảy ra, nhân viên bỏ nhiệm vụ, và toàn bộ đã thoát hiểm thành công.
3. Tiền lãi ông bỏ túi, lao lý người làm công lãnh.

Tình tiết tăng nặng: ông mướn nhân viên tạp vụ (có thể hiểu là người chỉ có thể làm những việc phổ thông như lau bàn ghế và rửa chén), tiền công lái không phải trả, ông hưởng lãi ròng từ tiền lương vị trí tài công. Một người chủ bình thường mướn tài xế không bằng khi tai nạn xảy ra chủ xe hoàn toàn chịu trách nhiệm vì đã trao tay lái cho người mà mình biết chắc chưa được luật pháp công nhận. Báo chí rất khéo léo nhắc đến chi tiết anh trưởng tàu là người điều động anh tạp vụ cầm vô lăng.

Tình lý như vậy, cho đến nay ông vẫn vô can. Quả thật ông là người may mắn, chúc mừng Lucky Dìn.