Friday, June 17, 2011

Quốc tang Yên Bái (*) 17 tháng 6


Ngày này cách nay 81 năm, sáng sớm ngày 17 tháng 6 năm 1930 thực dân Pháp đem thi hành án Nguyễn Thái Học Đảng trưởng Quốc Dân Đảng, phát động Khởi nghĩa Yên Bái cùng 12 đồng chí của ông là:

Bùi Tử Toàn
Bùi Văn Chuẩn
Nguyễn Ân
Hà Văn Lao
Đào Văn Nhít
Ngô Văn Du
Nguyễn Đức Thịnh
Nguyễn Văn Tiềm
Đỗ Văn Sứ
Bùi Văn Cửu
Nguyễn Như Liên
Phó Đức Chính

Trong đó có những người trẻ như Nguyễn Như Liên (bí danh Ngọc Tỉnh) 20 tuổi đang là học sinh; Hà Văn Lao 25 tuổi làm thợ hồ; Bùi Tử Đoàn 37 tuổi là nông dân. Phó đảng trưởng Phó Đức Chính (cháu nội là nhạc sĩ Phó Đức Phương) yêu cầu được nằm ngửa khi bị hành quyết để xem lưỡi dao máy chém tàn ác thế nào.

Cuộc khởi nghĩa được tiến hành vào sáng sớm 10 tháng 2 năm 1930 mau chóng bị thất bại. Do phương tiện thông tin liên lạc còn thô sơ, không còn đủ thời gian thu hồi lệnh nên cuộc khởi nghĩa bị động tiến hành theo dự định. Một nguyên nhân có thể là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến thất bại có thể là từ những đồng hương hiểm ác.

Trước đó năm 1929 một số đảng viên VN QDĐ được cử qua Xiêm (Siam, Thái ngày nay) để mua vũ khí. Nhóm này đã liên hệ với những nhóm đồng hương khác đang hoạt động cách mạng trên đất Xiêm, để nắm thông tin về các mối cung cấp. Nhóm VN QDĐ này gồm các ông Nguyễn Ngọc Sơn, Nguyễn Văn Tiềm và Hồ Văn Mịch đã bị Pháp bắt ngay khi trở về nước. Các ông này bị xử tù chung thân và bị đày đi Côn Đảo.

Việc mật thám Pháp biết rõ về hành tung của những người này bên Xiêm là một nghi vấn về liên hệ giữa mật thám Pháp với những đồng hương người Việt đang hoạt động trên đất Xiêm lúc đó.

***
(*) Trong các văn bản trước đây người ta hay viết Yên Báy, cách viết này không đúng do lẽ văn bản Pháp văn viết là Yen Bay để phù hợp với lối phát âm của người Pháp. Tương tự đó là Hồng Gai (Hon Gay), Lào Cai (Lao Kay), Mã lai (Malay)

14 comments:

BS Hồ Hải said...

Chỉ sau mấy tháng thế là tiêu tùng 1 đảng phái. Sự đời của các đảng phái chính trị Việt Nam nó thế. Đảng nào có kỹ cương tổ chức và nắm vững chuyên chính thì sống thôi.

Nguyễn Quang said...

Hỏi bác Lí, sau những nghi ngờ về nội gián thì có vụ trả thù nào của tàn dư quốc dân đảng nhăm vào những nhà đồng hương không?
Dân nước mình đúng là hiền thật.

Lý Toét said...

Nguyễn Quang nói một câu nhiều ý quá, thành thực tớ không hiểu. Tớ chỉ có thể nói theo hiểu biết.

Nếu theo đuổi con đường trả thù, rồi sẽ đi đến đâu. Người Việt thù người Tàu từ trong máu là do người Việt gốc Tàu, sang xứ này lánh nạn vì sự khủng bố ở quê nhà. Trần Thủ Độ tàn sát nhà Lý, không trốn để trả thù mới lạ. Tuy nhiên Lý Xương Long không đi theo cách đó nên mới khá.

Nếu bạn biết điều lệ của QDĐ thì bạn sẽ không phát biểu là nội gián đâu, nó khắc nghiệt như Hội Tam hoàng ấy, đảng viên không dám làm phản đâu.

Cô Cấn said...

Nhà Lý còn 1 hoàng tử trấn thủ Vân Đồn.Sau khi nhà Lý bị diệt Ngài chạy sang Cao Li có công lao,con cháu khá giả.Vừa rồi cháu chắt Ngài về quê nhận họ và đầu tư 1 KCN.Vị này cầm của ông bố 4 triệu đô góp vào dự án 1 triệu.Sau khủng hoảng 2008 vị này trốn biệt tăm,Đối tác VN sang tận nhà tìm không thấy.Dự án thối bán lại cho ông Đặng Thành Tâm đang nằm im chờ bán lại vì Tây nó toàn đòi làm KCN riêng.
Năm nay nông dân được mùa to,nhìn mấy KCN bỏ hoang tiếc của mấy người mua cả đàn trâu về thả rất mau lớn.

Lý Toét said...

Còn một hoàng tử nữa đi nửa chừng, tới Đài Loan thì ở lại. Tổ của TT Lý Đăng Huy.

Cô Cấn said...

Sau CM một số cụ bị thủ tiêu nhưng con cháu các cụ được đối sử công bằng.Em gái em lấy cháu họ Đào ở Phú Thọ có người làm phó bí thư tỉnh.

Nguyễn Quang said...

Dear Bác lí, em thích sự rõ ràng nên nói đơn giản không hàm ý gì hết.
--------------
Chả có mối liên hệ nào đặc biệt từ việc các cụ bị toi tới con cái được đối xử công bằng, chẳng qua là do một nguyên nhân khác nên con các cụ mới làm to. có thể hai việc trên đều do 1 nguyên nhân là nền tảng giáo dục của gia tộc.

Lý Toét said...

Các bạn đọc lịch sử chỉ qua sách giáo khoa thì phải. Ông Russeau nói đại ý từ khi có môn lịch sử thì không còn lịch sử nữa.

Nguyễn Thái Học và các đồng chí của ông bị xử tử chưa phải là kết thúc QDĐ, mà tôn chỉ của họ vẫn tiếp tục được duy trì. Báo đảng có nhắc đến một nhân vật quan trọng của QDĐ, ông là chồng nữ sĩ Thụy An, trong loạt bài ca tụng ông Kim Ngọc được báo Tuổi trẻ đăng nhiều kỳ.

Bạn Đậu tương nói khó hiểu quá, nhưng có chi tiết đúng đó là Phú Thọ là đất của QDĐ. Trong cải cách ruộng đất nhiều người bị gán tội QDĐ rồi bị xử tử. Riêng Thiều Chửu cư sĩ, được biết đến là tác giả Hán - Việt Tự điển, hành nghề bốc thuốc và đỡ đẻ cũng bị kết án địa chủ và bị xử tử.

Cô Cấn said...

Có gì đâu.Thằng em rể em lúc sắp cưới vợ nó bảo ông nội nó là QDĐ.Em mới phì cười mấy ông nhà tao cũng bị quy là QDĐ vì không có gì để quy được nữa.Có khác là ông mày là QDĐ thật.

Bửu Châu said...

Quốc dân đảng là đảng của bọn "tạch tạch sè" mà có lúc được kêu là "quần dài đen" đấy, phải không thầy Lý?

Lý Toét said...

@ Bác Bửu Châu,

Tất cả những ai ngoài đảng cộng sản ra đều được gọi là, không tạch tạch sè thì cũng đại tạch sè hay trung tạch sè (chữ là TS dân tộc). Trích cho bác nghe một đoạn trong Văn kiện Đại hội I năm 1935.

Bọn quốc gia cải lương như Bùi Quang Chiêu, Huỳnh Thúc Kháng, Nguyễn Văn Vĩnh, Phan Bội Châu nhất là bọn "tả" như Dương Văn Giáo, v.v., trong lúc kinh tế khủng hoảng cũng giả ra bộ xăng xe "phản đối đế quốc" là người chủ của chúng để cướp ảnh hưởng trong quần chúng, để củng cố nền thống trị của đế quốc phong kiến, và để bán mình cho cao giá. Hết trích

Ngay cả những xu hướng được coi là "hữu" trong đảng cũng được gọi là TTS.

Cô Cấn said...

Ngày này năm xưa

"Chim én báo hiệu mùa Xuân"

Cách đây 87 năm, ngày 19/6/1924, người thanh niên yêu nước Phạm Hồng Thái đã dùng tạc đạn mưu sát Toàn quyền Đông Dương Merlin tại Sa Diện, tô giới của Pháp ở Quảng Châu (Trung Quốc).

Vụ mưu sát không thành và Phạm Hồng Thái đã trẫm mình xuống dòng Châu Giang. Lúc này đồng chí Nguyễn Ái Quốc, đang hoạt động ở Liên Xô, đã đánh giá: “Điều đó báo hiệu bắt đầu thời đại đấu tranh dân tộc, như chim én báo hiệu mùa Xuân”.

Thanh Vân (Tổng hợp)

Theo VNN

Lý Toét said...

Ý thứ hai là spam, nhưng bỏ qua vì có ý thứ nhứt

Nhời bình :
Toàn quyền Đông Dương mà mất cảnh giác thế. Ngày nay bạn thủ tiếp cận ông Bí Thư huyện xem có dễ dàng như thế không.

Meo Luoi said...
This comment has been removed by the author.